eş-Şekûr

es-sekur

Az iyiliğe çok mükafat veren. Rızası için yapılan iyilikleri fazlası ve pek ziyadesi ile karşılık veren. Cenab-ı Hak buyuruyor: “Eğer Allah’a güzel bir borç verecek olursanız, onu sizin için kat kat arttırır ve sizi bağışlar. Allah Şekûr’dur, Halim’dir. ” (Teğabün, 17) Şükür; teşekkür etmek, insanlık kurallarına uyarak nankörlük etmemek anlamlarına gelir. Şükretmeyen, verilen nimetlerin kimler tarafından verildiğini farketmeyn insan nankör bir insandır. Şekûr, şükrü devam eden ve büyük-küçük ibadet ayrımı yapmaksızın şükrü bütün itaat edenleri kapsayandır. Gerçek şükür, nimet verene şükretmekle eksikliğini itiraf etmektir. Bu yüzden Yüce Allah, “Ey Davud…

Read More

el-Gafur

el-gafur

Kullarının günahlarını çok örten, onları cezalandırmayan ve bağışı bol olandır. Cenab-ı Hak buyuruyor: “O, günahı bağışlayan, tevbeyi kabul eden, azabı çetin, lütuf sahibi Allah’tandır ki. O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur, dönüş ancak O’nadır.” (Mümin, 3) “Dikkat et! O, azizdir ve çok bağışlayandır.” (Zümer, 5) “Kullarıma, benim, çok bağışlayıcı ve pek esirgeyici olduğumu haber ver.” (Hicr, 49) “Hakikaten Allah çok bağışlayıcı ve mağfiret edicidir.” (Hacc, 60) Allah, kullarını sadece bir kere değil defalarca bağışlar. Öyle ki, O’nun bağışlaması sayılamaz. Kullarını dünya ve ahirette rezil etmeyen onların günahlarını gizleyen, örten ve günahlarından…

Read More

el-Azim

el-azim

Sonsuz azametli, en büyük ve ulu… Zatının ve sıfatlarının mahiyeti anlaşılmayacak kadar büyük. Akıl ve hayalin düşünemediği, gözün göremediği kadar sonsuz, büyük ve azametli olandır. Cenab-ı Hak buyuruyor. “O, yücedir, büyüktür.” (Bakara, 255) “Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. O yücedir, uludur.” (Şura, 4) Cenab-ı Hak azimdir. Fakat O’nun azameti ancak kendine malumdur. Kullar O’nun büyüklüğünü tam olarak anlayamaz. Her namazın tesbihini çekmeden evvel okuduğumuz ayetel kürsünün sonunda: “Vehüvel aliyyül azim” diyoruz. İşte burada Allah’ın azameti, büyüklüğünün ne kadar sonsuz olduğunu düşünmemiz lazım. Bir toplumun büyüğü, kendisine karşı çıkılamayan…

Read More

el-Halîm

el-halim

Yumuşak huyluluk sahibi, hilmi çok, acele ve kızgınlık ile muamele etmeyen… Cenab-ı Hak buyuruyor: “Şunu iyi bilin ki Allah gafûrdur, halîmdir.” (Bakara, 235) “Allah, kesinlikle tam bir bilgi sahibidir, halîmdir.” (Hac 59) “Şüphesiz O, halîmdir, çok bağışlayıcıdır.” (Fatır, 41) “el-Halim” kelimesi Kur’an’ın 15 yerinde geçmekte olup bunlardan on birinde Allah’a izafe edilmiştir. “el-Halim” kelimesi tek başına kullanılmayıp altı ayette “bütün günahları bağışlayan” anlamındaki “el-Gafûr”, üç ayette “hakkıyla bilen” anlamındaki “el-Alim”, bir ayette “her şeyden müstağni olan, kendi dışındaki her şeyin O’na muhtaç olduğu varlık” anlamındaki “el-Gani”, bir ayette de “az…

Read More

el-Habîr

el-habir

Herşeyden haberdar olan… Cenab-ı Hak Buyuruyor: “Allah bilendir, hikmet sahibidir.” (Enfal,71) “O, kullarının üstünde her türlü tasarrufa sahiptir. O, hüküm ve hikmet sahibidir, herşeyden haberdardır”. (Enam, 18) “Hiç yaratan bilmez mi? O, en ince işleri görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır.” (Mülk, 14 ) “Hiç şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberdardır.” (Haşr Suresi, 18) Yerde ve gökte daha bilmediğimiz birçok alemlerde ne kadar varlıklar varsa onların bütün hareketlerinden Hz.Allah haberdardır. O’nun haberi olmadık hiçbir şey mevcut değildir. Herşeyi O yaratmıştır. Yaratan yarattığını bilmez mi? Bir duygu duyan, bir şey düşünen, bir niyet…

Read More

el-Latif

el-latif

Sonsuz lütuf ve kerem sahibi… Yaratılmışların ihtiyaçlarını en ince noktasına kadar bilip, sezilmez yollarla karşılayan. En ince işlerin bütün inceliğini bilen. Gizli ve sezilmez yollardan kullarına çeşitli faydalar ulaştırandır. Cenab-ı Hak buyuruyor: “Allah kullarına lütufkârdır, dilediğini rızıklandırır. O kuvvetlidir, güçlüdür.” (Şûra, 19) Allah kullarına karşı lütuf sahibidir. Kulluğunu bilen, vazifesini doğru yapan kullarına çok lütufkârdır. Onları çeşitli lütuflarla öyle mutlu kılar ki akıllar onu kavramaktan acizdir. Her dilediğini bir şekilde rızıklandırır. Kullarından her birini büyük hikmeti içeren “dilemesi”ne göre bir çeşit lütuf ile seçkin kılar. Ve öyle güçlü, öyle azizdir…

Read More

el-Adl

el-adl

Mutlak adalet sahibi. Çok adaletli. Adaletiyle zalimlerden mazlumun hakkını alandır. Cenab-ı Hak buyuruyor: “Rabbinin sözü, doğruluk bakımından da, adalet bakımından da tastamamdır…” (En’am 115) Allah bütün söz ve fiillerinde mutlak adalet sahibidir. O’nun kararı doğru, hükmü adildir. Nimet ve ihsanını dilediğine verir veya vermez. Aziz veya zelil kılar, yükseltir veya alçaltır, ikram eder veya etmez, hemen yapar veya veya erteler, yarar sağlar veya zarar verir, korur veya korumaz, zengin veya fakir yapar, sağlık verir veya hastalandırır, bela verir veya beladan muaf tutar. Allah, bütün bunları mutlak iktidar sahibi sahibi olması…

Read More

el-Hakem

el-hakem

Son hükmü veren… Hakkı batıldan ayıran ve kıyamet günü kullarının arasında hükmedip haksız ve zalimlerden mazlumun hakkını alıp sahibine verendir. “Allah size Kitab’ı açık açık indirmişken O’ndan başka bir hakem mi isteyeyim? ” (Enam, 114) “… Allah aranızda hükmedinceye kadar bekleyin. O hakimlerin en iyisidir.” (Araf, 87) Allah’ın bu ismi, bütün üstün sıfatları ve güzel isimleri içine almaktadır. Çünkü işitmeyen, görmeyen ve haberi olmayan birinin Hakem olması mümkün değildir. O, bu dünyada ve ahirette açık ve gizli olarak kulları arasında hüküm verendir. Verdiği emirlerin, koyduğu yasaların, icra ettiği hükümlerin, varlıklar…

Read More

el-Basîr

el-basir

Her şeyi gören, çok iyi gören… Hakkıyla gören. Sonsuz ve nihayetsiz her şeyi görendir. Bütün varlıkların her an hangi işle meşgul olduklarını ve ne yaptıklarını görendir. Cenab-ı Hak buyuruyor: “Gözler O’nu idrak edemez; O ise bütün gözleri idrak eder. O, latif olandır, haberdar olandır.” (En’am, 103) “….Şüphesiz Allah, işitendir, görendir.” (Hac, 61) “…Allah işitendir, görendir.” (Nisa, 134) Allah her şeyi, herkesin yaptığını görür. Onun görmesine hiç bir şey engel olamaz. O’nu kendinden başka hiçbir göz O’nu kavrayıp ihata edemez ve fakat O, gözlerin hepsini idrak ve ihata eder, görür, bilir.…

Read More

es-Semi

es-semi

Herşeyi layıkıyla duyan Cenab-ı Hak buyuruyor: “Şüphesiz Allah, isitendir, görendir.” (Mümin, 20) “Allah işitendir, görendir.” (Nisa, 134) Cenab-ı Hakkın sübuti sıfatlarından birisi de Semi’dir. Yani işiticidir. O’nun işitmesi kulakla değil, kendine özgü kudretledir. Cenab-ı Hak kainatta insan, hayvan ve bütün varlıkların seslerini bir anda işitir ve değerlendirir. Gizli veya açık söylenen her sözü eşit olarak işitendir. O’nun işitmesi bütün sesleri kuşatmıştır.Varlıkların seslerini asla birbirine karıştırmaz ve şaşırmaz. Birinin sesini işitmek, ötekinin sesini de işitmeye mani olmaz. Talep edenlerin çokluğu, onu şaşırtmaz ve yanıltmaz. Sem (işitmek) ile dört anlam kastedilir: Bunlar:…

Read More

el-Muzillü

el-muzil

Alçaltan, zillet veren, hor ve hâkir eden Cenab-ı Hak buyuruyor: “Gerçekten Allah, inkar edenleri hor ve aşağılık kılıcıdır.” (Tevbe, 2) “O gün, öyle yüzler vardır ki, zillet içinde aşağılanmıştır.” (Gaşiye, 2) Hor ve hakir edilme, Allah’ın inkarcıları uğrattığı “dünya azabı”nın bir parçasıdır. Tüm hayatlarını başkalarına gösteriş yapmak, onlardan takdir toplamak için sürdüren inkarcılar için ‘hor ve aşağılık kılınma’, son derece büyük bir azaptır. Allah pek çok ayetinde, ahirette inkarcılara alçaltıcı bir azap olduğunu haber verir. Bu, inkarcıların dünya hayatındaki kibir ve büyüklenmelerine karşılık Allah’ın takdir ettiği bir cezadır. Çünkü dünya…

Read More

el-Muizzu

el-muiz

İzzet veren, ağırlayan, yücelten şeref ve haysiyet veren. Cenab-ı Hak buyuruyor: “De ki: “Ey mülkün sahibi Allah’ım, dilediğine mülkü verirsin ve dilediğinden mülkü çekip-alırsın, dilediğini aziz kılar, dilediğini alçaltırsın; hayır Senin elindedir. Gerçekten Sen, herşeye güç yetirensin.” (Âl-i İmran, 26) Muiz ve Muzil isimleri Kur’an’da isim olarak geçmez, sadece fiiil olarak geçer. Allah kimi yükseltmişse onu aziz, kimi de alçaltmışsa onu da zelil kılmıştır. Aziz veya zelil olmak dünyada geçekleştiği gibi âhirette de gerçekleşir. Muiz, düşmanlarına karşı dünyada dostlarına destek verip onları üstün kılan, âhirette de onları en güzel şekilde…

Read More