Vacip İbadetler

bayram-namazi

Vacip sözlükte “sabit, lazım, var ve gerekli olan şey” anlamına gelir. Vacip fıkıh âlimlerinin çoğunluğuna göre farz ile eş anlamlıdır. Hanefî uleması farz ve vacip diye ikili bir ayırım yapmışlardır. Hanefîlere göre vacip, yapılmasının gerekliliğini ifade eden deliller, farz kadar kuvvetli ve açık olmayan vazifelere denir fakat vaciplerin de farzlar gibi kesin olarak yapılması gerekir. Binaenaleyh vacibe, “amelî farz” da denmektedir. Başka bir değişle, farz kadar kesin olmamakla beraber kuvvetli bir delil ile yapılması emredilen şeye Vacip denir. Kurban kesmek, Fıtır sadakası vermek, vitir ve bayram namazı kılmak gibi.

Vacibin hükmü de farz gibidir. Yani, işlenmesi hâlinde sevab, terkinde ise azab vardır. Ancak i’tikad bakımından vâcib, farz gibi değildir. Vâcibi inkâr eden dinden çıkmaz fakat dinde olan bir emri inkâr ettiği için bid’at işlemiş ve günaha girmiştir. Vacibi unutarak veya kasten terk eden daha sonra kaza etmekle mükelleftir. Mesela vitir namazını kaçıran daha sonra kaza etmelidir.

Bunu da oku :  Haram Nedir?

Başka bir örnek vermek gerekirse, namazın vaciplerinden herhangi birinin terkedilmesi namazı bozmaz. Namazın vaciplerinden biri sehven terkedilmişse sehiv secdesi yapmak gerekir. Eğer kasten terkedilmişse, namazın iade edilmesi yani yeniden kılınması gerekir.

Vacip olan ibadetlerden bazıları şunlardır:
1- Adağı yerine getirmek,
2- Başlanan nafile namazı tamamlamak,
3- Vitri kılmak ve kunut duasını okumak,
4- Namazda bir farzdan bir farza geçmek, mesela kıyamdan rükûa giderken ve secdeden kıyama kalkarken geçişi geciktirmemek,
5- Esselamü aleyküm ve rahmetullah diyerek namazdan çıkmak,
6- Farzların iki rekâtında ve diğer namazların her rekâtında Fatiha okumak,
7- Fâsid olan yani bozulan sünnet ve nafile namazları iade etmek,
8- İlk iki rekâtta Fatiha okumak,
9- Fatiha’yı zamm-ı sureden önce okumak,
10- Namazda son oturuşta Ettehıyyatü’yü okumak,
11- Namazda birinci oturuşta oturmak ve Ettehıyyatü’yü okuyunca beklemeyip kalkmak,
12- Bayram namazlarını kılmak ve kurban bayramında, Arefe günü sabah namazından, dördüncü günün ikindi namazına kadar, farzlardan sonra teşrik tekbirini okumak,
13- Cemaatle kılınan namazda imama tâbi olmak,
14- Namazda zamm-ı sure okumak,
15- Nisaba malik olan için fıtra vermek ve kurban kesmek,
16- Rükûda üç kere Sübhanallah diyecek kadar durmak,
17- İki secde arasında doğrulup oturunca, bir kere (Rabbiğfirlî) diyecek kadar durmak vacib olduğu gibi, rükûdan kıyama doğrulunca da, bu kadar durmak vacibdir. Eğer kavmede (Rabbena lekel hamd) denirse, hem sünnet işlenmiş olur, hem de vacib yerine gelmiş olur,
18- Gerektiğinde secde-i sehv yapmak,
19- Secdeleri birbiri arkasından yapmak,
20- Sesli okunacak yerde sesli, sessiz okunacak yerde sessiz okumak,
21- Tadil-i erkâna riayet etmek,
22- Tahrimen mekruhu terk etmek,
23- Tilavet secdesi yapmak.

Visited 9 times, 1 visit(s) today

Benzer yazılar

Leave a Comment